استفاده از سم برای جلوگیری از بروز آفت در گیاهان باغچهای و گیاهانی که در خاک می رویند یک روش رایج است، اما این روش بههیچوجه در گیاهان آکواریومی توصیه نمیشود؛ زیرا سموم بهراحتی در آب پخش می شود و می تواند باعث مرگ یا مسمومیت آبزیان، از جمله ماهیها و میگوها شود؛ حتی اگر در آکواریوم آبزیان دیگری غیر از گیاهان نباشند، بازهم نبایستی برای گیاهان آکواریومی از سم استفاده کرد. چون گیاهان آکواریومی بسیار حساس هستند و ممکن است در برابر مواد شیمایی سم واکنش نشان داده و دچار آسیب شوند.
با وجود این، واقعیت این است که گیاهان آکواریومی نیز در معرض خراب شدن، پوسیدگی یا رشد نامناسب قرار دارند و این اتفاق نسبتاً رایج است. حتی میتوان گفت که احتمال خراب شدن گیاهان آکواریومی بیشتر از گیاهان بیرونی است، چون به شرایط حساستری مانند دمای آب، نور مناسب، pH، سختی آب و میزان آلودگی وابستهاند. به همین دلیل مهمترین چیزی که برای سلامت گیاهان لازم است، این است که شرایط زیست مناسب برای گیاهان آکواریومی را ایجاد کنیم.
چگونه بستر مناسب زیست برای گیاهان آکواریومی ایجاد کنیم؟
برای ایجاد بستر سالم برای گیاهان آکواریومی و جلوگیری از خراب شدن آنها باید شرایط زیر را در آکواریوم فراهم کینم:
- نور مناسب: گیاهان آکواریومی نیاز به نور مخصوص دارند (مانند نور LED با طیف مناسب رشد گیاه) که باید در آکواریوم نصب شود. نور نامناسب یکی از اصلیترین دلایل خراب شدن گیاهان است.
- سیستمCO₂ :بیش از ۹۰٪ گیاهان آکواریومی برای فتوسنتز مؤثر به سیستم تزریق دیاکسید کربن نیاز دارند.
- کوددهی: استفاده از کودهای مخصوص گیاهان آکواریومی (مایع یا قرصی) به رشد بهتر و سالم ماندن گیاه کمک میکند.
- خاک یا بستر مناسب: خاک یا بستر مغذی مخصوص گیاهان آکواریومی باید در کف آکواریوم قرار گیرد.
- کنترل شرایط آب: نظارت بر دمای آب، سطح pH، سختی و تعویض منظم آب از دیگر عوامل مؤثر در سلامت گیاهان هستند.
راه های جایگزین به جای سم زدن:
در صورتی که آکواریوم گیاهی جلبک بزند، می توان داروها یا املاح طبیعی را به آکواریوم اضافه کرد تا از بروز جلبک جلوگیری کند؛ نوع و میزان دارو مورد استفاده باید توسط کارشناس مسلط در این حوزه تعیین شود. همچنین وقتی می خواهیم گیاه را در آکواریوم قرار دهیم می توانیم برای اینکه به تخم حلزون آلوده نشود یا بیماری نگیرد، گیاه را با زاج ضد عفونی کنیم و سپس در داخل آکواریوم قرار دهیم( این روش در گذشته بیشتر کاربرد داشت). گزینه دیگر استفاده از داروی پرمنگنات است که گیاه را با آن می توان در بیرون آب حمام داد و سپسس در داخل آکواریوم قرار داد.
در نهایت، بهترین راه برای جلوگیری از خراب شدن گیاهان آکواریومی، فراهم کردن شرایط ایدهآل رشد و پرهیز از هرگونه استفاده از مواد شیمیایی و سموم گیاهی است.